Bilimetri İçerik Yayınlama Kuralları

Okuma Süresi: 14 dk. - Bilimetri'de İçerik Yayınlamak İçin Neler Gerekli? İçerik Yayınlama Kuralları Nelerdir?

Bu içerik Bilimetri için Bilimetri yayın ekibi tarafından hazırlanmıştır.
Yazar: Çınar Civan

Bilimetri tasarımcısı ve yapay zeka ile hazırlanmış bir görsel.
Kaynak: BilimetriDALL-E


Bilimetri'de İçerik Yayınlamak İçin Gerekli Şartlar ve İçerik Yayınlamaya Dair Kurallar

Bu yazı, Bilimetri platformunda içerik yayınlamak için gerekli şartları ve içerik yayınlamaya dair kuralları okurlara ve yazar adaylarına açıklamak amacı ile hazırlanmıştır.

Eğer siz de Bilimetri platformuna içerik eklemek ve Türkiye'de bilimin gelişmesi ve yayılmasına faydada bulunmak istiyorsanız aşağıdaki şartlar bütününe uygunluğunuzu kontrol ettikten sonra içerik yayınlama kurallarına bağlı kalmak şartı ile bizlere deneme içeriğini gönderebilirsin.

Yazılı İçerik Yayınlama Şartları

1. Bilimsellik Şartlarını Karşılayın

Bilimetri platformunda yayınlanacak olan her içerik bilimsellik şartlarını karşılamalıdır. Bilimsellik şartlarını karşılamayan yazılar ve yazar görüşleri doğrudan reddedilecek veya duruma bağlı olarak editör denetiminden geçtikten sonra revizyona gönderilecektir.
  • Bilimetri'deki tüm bilim içerikleri şahsi inanç, görüş ve eklemelerden uzak olmalıdır. Dolayısıyla kategorisine göre değişmekle beraber (örneğin teoloji gibi alanları da kapsayan içerikler bazı eklemelerden istisna alacak şekilde) tüm yazılar bilimsel bir bakış açısı ile yazılmalıdır.
  • Bilimetri'deki tüm yazarlar bilimsel görüşlere sahip olmalıdır ve sırf içerik onaylatmak gibi amaçlar için şahsi fikirlerini zedeleyecek, duruma göre davranacak içerikler paylaşmamalıdır.
  • İçerikler, bilimsel olarak kabul gören konulara göre şekillendirilmelidir ve her zaman bilimsel değeri yüksek tutulacak şekilde yazılmalıdır.

2. Eğitim Şartlarını Karşılayın

Bilimetri platformuna pek çok kesimin destekte bulunabilmesi ve başta Türkiye'de ve dünyada bilimin  gelişebilmesi için kısıtlamaları oldukça hafif tutmaya özen göstermekteyiz fakat bazı koşullarda içeriklerin kalitesini koruyabilmek ve editör denetimini kolaylaştırabilmek amacı ile kısıtlamalar koymak durumundayız. Bu kısıtlamalardan birisi eğitim şartlarıdır.
  • Bilimetri platformunda içerik yayınlamak isteyen yazar adaylarının temel ortaokul eğitimini tamamlamış veya ortaokul eğitiminin son basamağında (son sınıf) olması gereklidir. 
  • Bilimetri'de yayınlanacak olan içeriğin kategorisi, düzeyi ve okuma süresi gibi faktörleri göz önünde bulundurulmak şartı ile içeriklerden içeriklere eğitim düzeyi değişebilmektedir. Örneğin tam açıklanamamış bir makaleyi açıklayan kapsamlı ve detaylandırılmış, ağır bir dile sahip makalede çoğu zaman lisans, düzey artışına bağlı olarak ilgili alanda doktora beklentisinde bulunabiliriz. Bu sınırlamaya editörlerimiz karar verecektir. Olumsuz her koşulda yazıları reddetmemekte ve yeni bilim yazarlarını kazandırmak için genellikle yazıları reddetmek yerine revizyona göndermeye çalışmaktayız.
Aklınızda yazmak istediğiniz içerik hakkında en ufak bir soru kalırsa bizlere [email protected] elektronik posta adresi üzerinden ulaşabilirsiniz.

3. Yetkinlik Şartlarını Karşılayın

Bilimetri platformunda doğrudan konuya yönelik yazılarda yazarlarımızdan konuya yönelik bir yetkinlik beklentisinde olabiliriz. Bu her zaman, her koşulda böyle olmasa bile önemli ve dikkat edilen bir şarttır. Örneğin bir yazar "kuşların kanatlarının uzunluğu ve yapısının evrimsel süreçteki gelişimi ve türlere kazandırdıkları" hakkında bir yazı yazmaya karar verirse çoğu koşulda yazarda temel bir taksonomi ve evrim bilgisi olmasına ihtiyaç duyarız. Eğer konu daha detaylı ve çok daha araştırma gerektiren bir halde ise, örneğin yazarda "zooloji" veya "ornitoloji" alanlarında yetkinlik beklentisinde olabiliriz.

Yetkinlik şartlarını karşılayıp, karşılamadığınızı öğrenmek için bizlerle [email protected] e-posta adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.

4. Anonim Olmayın ve Sizi Tanımlayan Kimliğinizi Okurlara Sunun

Bilimetri'de içerik yayınlamak isteyen tüm yazarlar kendi kimlikleriyle (kendi adlarıyla) yayın yapmalıdır. Tüm yazarları tanımlayacak belli başlı bilgilere yer verilmelidir. Bunlar aşağıda belirtilmiştir.
  • Yazarın adı ve soyadı bilgisi,
  • Yazarın eğitim seviyesi veya uzmanlık alanları,
  • Yazarın bilimsel ve isteğe bağlı olarak genel ilgi alanları,
  • Yazarın kendisine ait yüzünün gözüktüğü bir fotoğrafı,
  • Bunlara ek olarak içeriğinizi gönderirken belirttiğiniz diğer bilgiler.
Bu şartların olmasının en temel sebebi içeriklerimizin güvenilirliğini okurlara daha iyi göstermektir. Anonim veya yarı anonim bir kişi tarafından yazılmış bir yazı daha az güvenilir olacaktır ve yazara doğrudan atıfta bulunmayı kısıtlayacaktır. Tüm bu sebepler dolayısıyla yazarlarımızdan bu temel bilgileri belirtmelerini istemekteyiz. Ayrıca bu bilgilerden sizi tanımlayanlar "Ekibimiz" sayfasında da herkese açık olarak gösterilecektir.

Yazılı İçerik Yayınlama Kuralları

1. İçeriğinize Ait Haklarınızı Bilin

Bilimetri'de yayınlayacağınız içeriklere ait haklarınızı iyi bilin ve bunlara göre hareket edin. Bizim tarafımıza ulaşan tüm içerikler doğrudan yayına alınabilir veya editör tarafından düzenlendikten sonra yazara danışılmadan yayına sokulabilir. Bu ve bunun gibi sebepler dolayısıyla lütfen "Bilimetri İçerik Hakları ve Sorumlulukları" yazısını okuyunuz. Detaylı bilgilendirme ilgili sayfada yapılmıştır.

2. Bilimetri İlkelerine Uyun

Bilimetri'de yayınlanan her içerik Bilimetri'nin temel ilkelerine tamamen uymak zorundadır. İlkelerimiz ile çelişen içerikler reddedilecek ve yayına alınmayacaktır. İlkelerimiz ile ilgili tam metni "Bilimetri İlkeleri" sayfasından okuyabilirsiniz.

3. İçeriğin Kapsamı ve Genel Hatları

  1. Bilimetri'de yayınlanan tüm içerikler akademik yazılar ile desteklenmeli ve bu akademik yazı veya kaynaklar "Kaynaklar ve İleri Okuma" bölümünde detaylı bir şekilde belirtilmelidir. Bu akademik yazıların sadece akademik bir platformda yayınlanmış olmasına bakılmaksızın, içerik kalitesi, yazar, editör gibi şartları da detaylı bir şekilde incelenmeli ve gerçekten güvenilir olduğuna neredeyse emin olunabilecek kaynaklar konulmalıdır.
  2. Henüz tam kanıtlanamamış, tartışmalı olan ve çok fazla karşıt fikri olan (karşı bilimsel fikirler) içeriklerden mümkün olduğunca uzak olunmalıdır. Mutlaka böyle bir içerik yazılacaksa, içerik hakkındaki tüm yorumlara, teorilere, hipotezlere ve görüşlere yer verilmeli, yazar görüşü hiçbir koşulda eklenmemelidir.
  3. Yazıların konusu ve detay seviyesi iyi ayarlanmalıdır. Örnek olarak "evrim" çok genel bir konu başlığı olacağı için "evrim" alt başlıklara ayrılmalı ve farklı yazılar altında derlenmelidir. Bunlara örnek olarak "canlılığın başlangıcı", "evrim teorisi başlıca nedir", "Darwin kimdir?", "evrimin tarihsel süreci" gibi başlıklar verilebilir. Mümkün olduğunca yazılar tek bir konuya odaklı olmalı ve o konu hakkında mümkün olduğunca fazla ama gerekli detay bulundurmalıdır.
  4. İçerikler ne çok basit (giriş seviyesi, detaysız) ne de çok zor anlaşılır (karmaşık) olmalıdır. Mümkün olduğunca detaylara yer verilmeli fakat başka konuları kapsayacak olan ve ucu bir türlü getirilemeyecek kadar detaylı olan konulara girilmemelidir. Bu konulara mutlaka girilmek isteniyorsa başka bir yazıda girilmelidir.
  5. Bilimetri'nin temelde kullanmış olduğu yazım formatının dışına çıkacak formatlar kullanılmamalıdır. Bilimetri'deki bu temel yazım formatları, örnek bilgi alınması için daha önce yayınlanan içeriklere bakılarak öğrenilebilir.
  6. İçerikler Bilimetri veya Bilimetri Sitemleri hakkında olmamalıdır. Bu konular hakkındaki içerikler sadece yöneticiler ve editörler tarafından yazılmaktadır.
  7. Gerekmediği sürece bir konu hakkında sadece bir içerik bulunabilir. Eğer hali hazırda bulunan bir içerik hakkında daha detaylı ve kapsamlı bir yazı yazılmak istenirse yazılan yazı önceki yazıya eklenebilir ve yazar "2. yazar" (duruma bağlı olarak değişmekle beraber) gösterilebilir.

4. Türkçe Yazım, Gramer (Dilbilgisi) ve Bilimetri Yazım Kuralları

  1. Çeviri olarak yazılan içerikler veya alıntılar çevirisi yapılan dilden Türkçeye tam anlamıyla uygun bir şekilde, çarpıtma ve değiştirme olmadan aktarılmak zorundadır. Çeviri olduğu çok bariz olan ve Türkçe'nin dil yapısına, cümle akışına uydurulmamış, anormal gözüken yazılar reddedilecektir.
  2. Kişisel yorum veya ekleme gibi gözükecek 1. kişi odaklı anlatımlardan uzak durulmalıdır. Mutlaka yazar görüşü yapılacaksa bu yazı içinde belirtilmeli ve sadece ilgili kısımda kullanılmalıdır. "Ben", "o", "şu", "bu" gibi betimleyici olmayan hitap ve ifadelerden uzak durulmalıdır.
  3. Bilimetri'de yayınlanan her içerik önemli ve temel kabul edilen tüm Türkçe yazım kurallarına uymak zorundadır. Bazı durumlarda Bilimetri özelinde yazım kural ihlalleri yapılmaktadır. Bu ihlaller nispeten "gereksiz olarak tanımlanabilecek" kurallardır ve okurun yazıyı daha akıcı ve rahat okuyabilmesi için yapılan kasıtlı ihlallerdir. Yazılardaki bu istisnalar örnek yazılar okunarak kolayca kavranabilir. Eğer yazar bu maddede bir hata yaparsa bunu editörlerimiz düzenleyecektir.
  4. Yazılar resmi ve ciddi bir dil ile yazılmalıdır. Konudan sapacak derecede samimi, eğlenceli bir dil kullanılmamalıdır. Fakat bazı istisnalar bulunmaktadır. Bunlar; konunun akışını bozmayacak, yazının sonuna eklenebilecek, herkes tarafından kolayca anlaşılabilecek ve hedefli olmayan eklemeler olabilir. Her durumda editörlerimiz son kararı verecektir ve yazının konusuna bağlı olarak eğlenceli bir dil katılması istenebilir veya hiçbir eğlenceli dil unsuru bulundurmayan bir yazı istenebilir.
  5. Tüm yazılar yazar tarafından en az 2 kere okunmalı ve taranmalıdır. Yazılardaki eksiklerin iyi tespiti, devrik cümlelerin engellenmesi gibi amaçlar için yazıların yazar tarafından en az 2 kere okunması tavsiye edilmektedir. Çoğu durumda olduğu gibi yazılan ve gönderilen yazılar reddedilmektedir.
  6. Edebi betimlemeler kesinlikle kullanılmamalıdır. Bilimetri'de yazılan her içerik bilimsel bir dille yazılmalıdır ve edebi unsurları barındırmaktan çok bilimsel ve anlaşılır bir dilde yazılmalıdır. Edebi betimlemeler yerine bilimsel ve spesifik betimlemeler tercih edilmelidir.
  7. Bilimetri'ye ait yazım kuralları harici yazım formatı bulunmaktadır. Yazarlar bu formata uymak zorundadır. Bu format yazıların nasıl bir biçimde yazılacağı, yazarken ayarlamaların nasıl yapılacağı, başlık, alıntılama kuralları vb. kapsamaktadır.

5. Yazım Formatı

5.1 Başlık Kuralları

  1. Bilimetri'de hiçbir başlık tık odaklı (İng: "clickbait"), spekülatif olamaz. Her başlık bilimsel ve rahatlıkla anlaşılabilir, doğrudan konuyu özetleyen veya açıklayan bir şekilde seçilmelidir.
  2. Yazıların ana başlıkları en fazla 7 kelimeden oluşabilir. Bazı durumlarda istisnalar yapılabilir. Yazıların başlığının kısa tutulması yazının daha iyi anlaşılması ve gösterilme oranın arttırılması için çok büyük öneme sahiptir.
  3. Yazılara 8-9 kelimeyi geçmeyen alt başlıklar eklemek zorunludur. Bu alt başlıklar yazının açıklamasında gösterilecektir. Dolayısıyla konuyu özetleyen veya temel, yazı hakkında bilgi veren bir başlık olmalıdır. Yazarlar alt başlık eklemezlerse editörler tarafından alt başlık eklenecektir.
  4. Başlıklarda terim kelimeler ve Latince kelimeler hariç Türkçe kelime kullanmaya özen gösterilmelidir. Zaten tam anlamıyla Türkçeleştirilmiş kelimeleri başka bir dilde kullanmak gereksiz anlam karmaşası veya başlıkta düzensizlik yaratabilir.
  5. Başlıklar Bilimetri yazar editör paneli üzerinden yazılırken otomatik olarak ayarlanmaktadır. İlk defa pilot içerik gönderecek yazarlar başlıklarını 32 punto, kalın (İng: "bold") bir formatta ortalanmış şekilde yazmalıdır.
  6. Bilimetri'de kullanılan başlık formatı kurallarına uyulmalıdır. Bu kurallar "Ana Başlık" altındaki diğer başlıkları kapsamaktadır. Bilimetri yazar editör paneli üzerinden yazılan yazılarda bu formatlar manuel olarak, tek tıkla ayarlanabilir. İlk defa pilot içerik gönderecekler için "Ana Başlık" altındaki başlıkların kalın bir formatta yazılması şartı ile puntoları (yazı boyutu) belirtilmiştir.

Bilimetri yazı punto ve formatlarını gösteren bir görsel.
Kaynak: Bilimetri yazar editör paneli.

Bu formata bağlı kalındığı sürece uyulması gereken diğer bir kural ise başlıkların ve paragraf formatının sıralamasıdır. Örneğin çok spesifik konular için geniş, kapsamlı bir başlık açılır. Bu başlık "Başlık 2" olmak zorundadır. "Başlık 2"ye bağlı olan tüm alt başlıklar sırası ile diğer alt başlıklar kullanarak bağlanılmalıdır. Yani sıra olmadan, rastgele bir şekilde başlık kullanılmamalıdır.
Örnek: "Başlık 2"yi kapsayan bir "Başlık 3"ün altındaki "Başlık 4"ten sonra konu kapanmaktadır. Dolayısıyla başka bir ayrı başlığa geçilmek isteniyorsa "Başlık 2" kullanılmalıdır. Örneğin; eğer konu "Başlık 3"ün altındaki bir başka konu ile ilgiliyse "Başlık 4" kullanılarak yeni bir alt başlık açılmalıdır.
Bu yazım stili hakkında soru sormak isterseniz: [email protected] e-posta adresi üzerinden bizlere ulaşabilirsiniz.

5.2 Metin Kuralları

  1. Yazılarınızda gereksiz uzatmalardan kaçınız. Gereksiz uzatmalar yazının okunmasını zorlaştırır ve okuyucuyu yazıdan uzaklaştırır. Dolayısıyla uzun betimlemeler yapmayı, gereksiz kelimeler kullanmayı, eski dillere ait kelimeler kullanmayı gerekmediği sürece tercih etmeyiniz.
  2. Yazılarınızı başlıklara ayırınız. Yazılarınızı başlıklar şeklinde ayırmanız, okuyucunun yazınızı daha iyi kavraması, yazının okunmasını kolaylaştırmak gibi sebeplerden dolayı çok önemlidir. Yazınızı nasıl başlıklara ayıracağınız öğrenmek için "5. Yazı Formatı" başlığı altındaki "5.1 Başlık Kuralları" alt başlığı okunabilir.
  3. Cümlelerinizi çok uzun tutmaktan kaçının. Ortalama bir cümle için 10-11 kelime idealdir. Gerekmediği sürece lütfen bunun üstüne çıkmaktan kaçınınız. Konunun okunabilir olması ve daha uzun soluklu olması için tek bir cümledeki kelime sayısını azaltıp, cümle sayısını arttırmayı tercih edebilirsiniz.
  4. Yazınızı paragraflara ayırın. Yazılarınızı başlıkların altında paragraflara ayırmak, yazının okunulabilir olması için çok önemlidir. Paragraflarınız ortalama 150 kelime, en fazla 500 kelime olmalıdır. Türkçedeki paragraf kelime ortalaması 125 olarak belirtilmektedir.
  5. Ondalıklı sayılar virgül (",") ile ayrılmalıdır. Örnek: 10,27 veya 0,02. Binler basamağına geçmiş sayılar için nokta (".") kullanılmalıdır. Örnek: 1.923 veya 12.247.901,12. Tarihler ve özel durumlar bu kuralın istisnalarıdır.
  6. Dipnot kullanılmak isteniyorsa bu paragraf sonunda belirtilmelidir. Dipnotlar için cümle sonuna, paragraftaki ilk dipnot için ("*"), paragraftaki ikinci dipnot için ("**"), üçüncü dipnot için ("***") konulmalıdır. Bir paragrafta üç dipnottan fazla dipnota kesinlikle izin verilmez. Mümkün olduğunca dipnot eklemekten kaçının ve açıklamak istediğinizi yazının içerisinde açıklayın.
  7. Paragrafta yapılan alıntılar en fazla 17 kelime olabilir ve italik yazılmak zorunadır. Aynı zamanda alıntının sahibi alıntıdan önce veya sonra belirtilmeli, eğer alıntı anonimse alıntının anonim olduğu belirtilmeli, alıntı tırnak işareti (") içinde yazılmalıdır. Örnek: Charles Darwin, Türlerin Kökeni kitabının kapanışında bunu vurgular; "...öylesine basit bir başlangıçtan en güzel, en olağanüstü biçimlerin evrimleşmiş ve evrimleşmekte olduğunu kavrayan bu yaşam görüşünde gerçekten ihtişam vardır."*

    *: 17 kelime sınırı abartılmadığı sürece alıntıyı tamamlamak için aşılabilir. Fakat alıntı aşağıda belirtildiği gibi olduğu gibi ve uzun bir şekilde yapılacaksa telif hakları kapsamında aşağıdaki formata uygun bir şekilde yapılabilir.

    "Çeşitli bitkilerle kaplı, çalılıklarında kuşların ötüştüğü, türlü böceklerin uçuştuğu; nemli toprağında tırtılların, solucanların süründüğü bir yamaca bakıp, birbirinden böylesine farklı, ve birbirine böylesine karmaşık bir tarzda bağımlı ve ustalıkla yapılmış bütün o canlı biçimlerin, çevremizde etkilerini sürdüreduran yasaların ürünleri olduğunu düşünmek ilginçtir. Bu yasalar -geniş bir anlamda- Üreme ve Büyüme; Soyaçekim (hemen hemen üremenin kapsamında kalır); yaşam koşullarının ve parçalarının kullanılıp kullanılmamasının doğrudan ve dolaylı etkilerinin sonucu olan değişkenliktir; üreme öylesine hızlıdır ki Yaşama Savaşına yol açar; ve bunun sonucu Iranın Iraksamasını ve az gelişmiş biçimlerin tükenmesini zorunlu kılan Doğal Seçmedir. Böylece, doğanın savaşından, açlıktan ve ölümden, düşünebildiğimiz en yüce ereğe, daha yukarı hayvanların oluşmasına varılır. Bir ya da birkaç biçimde başlayan yaşamı böyle anlayan ve bu gezegen çekimin değişmez yasasına göre dönüp dururken, böylesine basit bir başlangıçtan en güzel, en olağanüstü biçimlerin evrimleşmiş ve evrimleşmekte olduğunu kavrayan bu yaşam görüşünde gerçekten ihtişam vardır."
    - Charles Darwin

  8. Paragraflar için 1 boşluk bırakılmalıdır. Paragraflar arasında 1 boşluktan daha fazla bırakılması durumunda yazı editör tarafından düzenlenecek veya revizyona gönderilecektir.
  9. Görsellerden sonra 1 boşluk bırakılmalıdır. Görsellerden sonra 1 boşluktan fazla bırakılması veya boşluk bırakılmaması durumunda yazı editör tarafından düzenlenecek veya revizyona gönderilecektir.
  10. Yüzde işareti ("%") Bilimetri'ye uygun olan formatta kullanılmalıdır. Her zaman sayıdan önce gelmelidir. Doğru örnek: %3, %0,32
  11. Bilimetri ismi istisna durumlar haricinde italik yazılmalıdır. Örnek: Bilimetri, Türkiye'de bilimin yayılması ve gelişmesi için kurulmuş, temelde popüler bilim platformudur. İstisna örnek: Bilimetri Taksonomi Veri Tabanı üzerinde bu türe ait bir girdi bulunmaktadır.
  12. Önemli kişi isimleri kullanıldıkları ilk yerde vurgulanmalıdır. Vurgu kalın yazı formatında yapılmalıdır ve punto kesinlikle değiştirilmemelidir. İlk vurgudan sonra aynı ismin tekrar kullanılması durumunda tekrar vurgu yapılmamalıdır.
  13. Terimsel kelimeler kullanıldıkları ilk yerde açıklanmalıdır. Açıklamalar oldukça kısa tutulmalıdır. Eğer kısa tutulamıyorsa "Kaynaklar ve İleri Okuma" bölümüne referans verilmelidir. Örnek: ...bu bir oksidasyon (oksidasyon ya da yükseltgenme, elektronların bir atom ya da molekülden ayrılmasını sağlayan kimyasal tepkimedir)[1] örneğidir.
  14. Türkçeleştirilmiş ve orijinal dili hakkında bilgi verilmek istenen yazılar için bilgi kutusu eklenmelidir. Bu sadece bilgi amaçlı değil, Türkçesi hakkında kesinliğe varılamamış, emin olunamayan, yazar tarafından çevrilmiş kelimeler için yapılmak zorundadır. Doğru örnek: Kümes hayvanı (İng: "fowl)
  15. Taksonomik tür ve cins adları italik yazılmak zorundadır. Diğer takson seviyeleri için böyle bir zorunluluk bulunmamaktadır. Eğer tür veya cins adı alıntı içerisinde ise altı çizili bir biçimde yazılmalıdır. Örnek: Canis lupus, Homo sapiens idaltu
  16. İletişim adresleri, e-postalar, adresler vb. italik yazılmalıdır. Örnek: [email protected], [email protected].
  17. Yazılar mümkün olduğunca Bilimetri yazar editör paneli üzerinden yazılmalıdır. Eğer başka bir editör kullanılacaksa yazı Bilimetri yazar editör paneli formatına mutlaka uyarlanmalıdır ve yazı tamamlandıktan sonra panel üzerinden gönderilmelidir.

6. Kaynakça ve İleri Okuma Kuralları

  1. Bilimetri'de alıntılama yapılan, atıfta bulunulmak istenilen, içerikten en ufak düzeyde bile olsa faydalanılmış tüm harici kaynaklar için kaynakça gösterilmelidir. Bu kaynakça yazının sonunda numaralandırılmış bir şekilde belirtilmeli ve yazı içerisinde isteğe bağlı olarak bu kaynaktan nerede faydalanıldığı belirtilmelidir.
  2. Yazı içi kaynakça gösterirken "[numara]" formatı kullanılmalıdır. Bu formatta ilgili kaynakça bölümünün numarası belirtilmeli ve madde numarası vurgulanmalıdır. Yazarlar tarafından bu vurgulama yapılmadan sadece formata uygun bir şekilde numara belirtilerek içerik gönderilebilir. Bu düzeltme yazı yayınlanırken editörler tarafından yapılacaktır. Bu konuda bilgi almak için diğer içeriklerimizi inceleyebilir veya bizlere [email protected] e-posta adresi üzerinden ulaşabilirsiniz.
  3. Her yazıda en az 1 kaynak belirtilme zorunluluğu vardır. Bu kaynaklar yazının güvenilirliğini kanıtlayacak nitelikte olmalıdır ve konu ile bağlantılı kaynaklar olmalıdır. Alakasız ve lüzumsuz kaynak kullanılan yazılar reddedilecektir.
  4. Yazar belirttiği kaynakları mutlaka okumalı, okuyamıyorsa bile kaynaktan yardım aldığı yeri okumalı, en kötü koşulda ise kaynağı mutlaka taramalıdır. Belirtilen alakasız kaynaklara sahip yazılar doğrudan reddedilecektir. Tüm kaynaklar editörlerimiz tarafından baştan sonra okunmaktadır.
  5. Kaynakça "Zotero" programı ile hazırlanmalı ve yazı editörüne kopyalanıp, yapıştırılmalıdır. Zotero programı hakkında detaylı yazımıza burada ulaşabilirsiniz.
  6. Bilimetri'de kullanılan kaynakça formatımız "IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)" olarak belirlenmiştir. Bu formatın dışında yazılmış kaynağa sahip yazılar doğrudan reddedilecektir. Eğer bu formata uygun kaynakça belirtmekte sorun yaşıyorsanız [email protected] e-posta adresine e-posta atarak yardım alabilirsiniz.
  7. Kaynakça bölümünde mutlaka faydalanılan içerikler belirtilmek zorunda değildir. Okurlara okumaları için öneriler ve faydalanabilecekleri kaynaklar belirtilebilir. Fakat bu zorunlu değildir.
  8. Kaynakça bölümü mümkün olduğunca eksiksiz doldurulmalıdır. Bilgilerinde eksiklik olan kaynakçalar editör tarafından düzenlenmeyecektir ve doğrudan reddedilecek veya revizyona gönderilecektir. Bu bilgilerde en önemli 2 detay; yazar adı ve soyadı, varsa yazının doi, tanımlayıcı numarasıdır.
  9. Kaynaklarda, yazının sadece baş harflerini büyük giriniz. Tüm harfleri büyük girilen veya bu kurala dikkat edilmeyen kaynakçaya sahip yazılar doğrudan reddedilecek veya revizyona gönderilecektir.
  10. Yazılarda Vikipedi ve forumlar kesinlikle kullanılamaz. Bu siteler bilimsellik iddiası ile yayın yapmamaktadır. Eğer bu sitelerden bir bilgi alınacaksa alınan bilgi ile bağlantılı olarak verilen kaynaklardan yazıya uygun olanları kaynak olarak gösterilebilir.
  11. Kaynaklarınızı mümkün olduğunca orijinal dilde yayınlanmış hali olan kaynaklardan seçmeye çalışın. Örnek olarak orijinal dili Almanca olan bir makaleyi İngilizce veya Türkçe olan versiyonları ile sunmamaya çalışınız. Eğer ki makalenin dili ile ilgili çeviri güvenilir bir yayın ve yazar tarafından yapıldıysa bunu belirtmenizde herhangi bir sorun yoktur. Bu konu hakkında bizlere danışmak için [email protected] e-posta adresine e-posta gönderebilirsiniz.
  12. Yazılarda mümkün olduğunca akademik dergi makaleleri, akademik kitaplar ve kendini kanıtlamış popüler bilim, akademik bilim siteleri kullanılmalıdır. Bu sitelere bazı örnekler aşağıda belirtilmiştir.
    • Google Scholar, ScienceDirect, SpringerLink gibi araçlar kullanılarak bulunan ve araştırılan "doi" tanımlayıcıya sahip makaleler.
    • Güvenilir sayılabilecek popüler bilim siteleri. (Örnek: Popular Science, Discovery Channel vb.)
    • Abartılmadığı ve çok ciddi iddiaları desteklemek için kullanılmadığı sürece Bilimetri sitesindeki bazı içerikler. (Gerekmediği sürece lütfen Bilimetri'yi kaynak olarak göstermeyiniz. Bunun yerine Bilimetri yazısındaki kaynakları, kaynak olarak gösterebilirsiniz.)
    • Bilim insanları ile yapılmış röportaj veya diyaloglar. (İyi araştırılması şartı ile izin verilmektedir.)
    • Abartılmadığı sürece güvenilir sayılabilecek, bilimsel YouTube kanalları. (Örnek: Veritasium, Evrim Ağacı vb.)

Bilgilendirme

Eğer bu şartları karşıladığına eminsen ilk pilot içeriğini bizlere gönderebilirsin. Pilot içeriğinizi LibreOffice programını kullanarak ".odt" uzantılı bir dosya ile yazınız. LibreOffice tamamen ücretsiz bir programdır bu sebeple herkesin pilot içeriğini yazabilmesi için bu programı tercih etmekteyiz. Eğer ilk yazın onaylanırsa iletişim e-postan üzerinden tüm yazar panellerimize ekleneceksin ve artık yazılarını Bilimetri yazar editör paneli üzerinden editörlere gönderebileceksin. Daha detaylı bilgi Bilimetri Yazar & Editör Paneli içindeki yazılarda yapılmıştır.

Bilimetri, gönderilen tüm yazıları yukarıdaki şartlara uymaması sebebiyle reddedebilir, tekrar revizyon talep edebilir ve yukarıdaki her şartı karşılamasına rağmen bile sırf yayınlanmasını istemediği için reddedebilir. Yazarlar bunu okumuş ve kabul etmiş sayılmaktadır.

Yazılı içerikler hakkında daha fazla bilgilendirme ve destek almak için: [email protected]


Çeviri İçerik Yayınlama Şartları

1. Bilimetri İçerik Yayınlama Şartlarını Karşılayın

Çeviri içerik yayınlama şartlarından bağımsız olarak Bilimetri'de içerik yayınlama şartlarını karşılayın. Bu şartlar çeviri içerik yayınlama şartlarının üstünde belirtilmiştir. Bu şartlara ve kurallara uymayan yazılar Bilimetri'de yayınlanmayacaktır.

2. Çeviri Yapabileceğinize Emin Olun

2.1 Dile Hakim Olun

  1. Çevirisini yaptığınız dilde daha önceden tecrübeniz olduğuna ve bu dili iyi bildiğinize emin olun. Çeviri yaparken yanlış yapacağınız çeviriler, Türkçeye geçişi iyi, akıcı ve anlam bütünlüğü olmayan yazılar kabul edilmeyecektir.
  2. Türkçeye hakim olun ve dilbilgisi kurallarına dikkat edin. İçeriği orijinal dilinden Türkçeye çevirirken yaşanabilecek anlam karmaşalarını, hatalı çevirileri kullanmamaya çalışın ve bunları Türkçeye geçirirken doğrudan çevirisini yapmayın. Eğer ki yazıda bir konuda teknik terim veya deyim kullanıldıysa bunu Türkçeye en uygun şekilde çevirmeye çalışın.
  3. Her cümleyi ve kelimeyi doğrudan çevirmeyin. Bazı kelimelerin Türkçeye geçişi farklı şekilde olmuş olabilir. Örneğin "media coverage" kalıbı duruma göre "medya etkisi" olarak da "medya kapsamı" olarak da çevrilebilir. Bu geçişi yazının bütününe uygun bir şekilde, terim anlamlara dikkat ederek yapınız.

2.2 Çeviriyi Formata Uygun Şekilde Düzenleyin

  1. İçeriğin orijinalinde iki tire arasında verilen cümleleri içeriğe normal bir cümle şeklinde ekleyin. Bu cümleleri Türkçeye geçirirken anlam akışını bozmayacak ve alakasız bir yere eklenmeyecek şekilde geçirdiğinizden emin olun.
  2. Tarih belirten cümleleri genelleyerek çevirmeye çalışın. Örneğin "...yarın açıklanacak olan sonuçlarda..." gibi cümleler yerine "...15 Ocak 2023 tarihinde açıklanacak olan sonuçlarda..." gibi cümleler kullanmaya çalışın. Bilimetri'de içeriklerden bir bilim arşivi oluşturduğumuz için bu içeriği bu tarihten daha sonra okuyan bir okurun içerikte belirtilen tarihi net bir şekilde anlayabilmesi gerekmektedir. Bunun için tarih düzenlemelerine mutlaka dikkat ediniz.
  3. 1. kişi ağzından yazılmış yazıları 3. kişi ağzına göre düzenleyin. Doğrudan içeriği yazan kişi tarafından anlatılan içerikleri 3. kişi ağzına göre düzenlemeniz gerekmektedir. Örneğin "...çalışmamızda bu yöntemi kullandık." cümlesini "...ekip, çalışmasında bu yöntemi kullandı." şeklinde düzenlemeniz gerekmektedir. Bunu cümlenin akışına göre değiştirmeli ve uygun formatta yazmanız gerekmektedir.
  4. Doğrudan çeviri içeriklere hiçbir şekilde dışarıdan yorum eklemeyin. Eğer ki zenginleştirilmiş çeviri yazmıyorsanız doğrudan çeviri yaptığınız içeriklere dışarıdan hiçbir şekilde yorum veya ek bilgi eklemeyiniz. Mutlaka eklemek durumunda kalırsanız bunu içerik içerisinde vurgulayarak belirtmeniz gerekmektedir. Bu tarz eklemeler yapmadan önce bizlere [email protected] e-posta adresi üzerinden ulaşmanız ve bilgi almanız gerekmektedir.
  5. Orijinal içerikte bağlantı olarak verilen kaynakları, kaynakça bölümüne ekleyerek içerik içerisinde kaynakça maddesi şeklinde gösteriniz. Bazı durumlar harici çeviri içerikler içerisinde kaynakları, "kaynakça" bölümünde göstermeye özen gösteriniz. Eğer ki bir site veya ek bilgi alınabilecek başka bir içerik belirtiliyorsa bunu duruma bağlı olarak içerik içerisinde bağlantı vererek gösterebilirsiniz. Son kararı editörlerimiz belirleyecek ve içeriği buna göre düzenleyecektir.
  6. Çevirdiğiniz içerik içerisinde birisine ait olan sözleri ve alıntıları uzunluğu ne olursa olsun veriniz. Bu sözleri kısaltmamaya ve anlamını değiştirecek şekilde modifikasyon yapmamaya özen gösteriniz.

2.3 Uygun İçerikleri Belirleyin ve Konuya Hakim Olun

  1. Tık odaklı, sansasyonel içerikleri çevirmekten kaçının. Bu tarz içeriklerin çevirilerini Bilimetri'de asla yayınlamayacağız. İçeriğinizin doğruluğunu birden fazla kaynaktan araştırın ve içeriğe karşı paylaşılan güncel yazıları, gelişmeleri ve karşı fikirleri (örneğin makaleleri) iyi araştırın. Daha sonrasında içeriğin Türkçeye çevirisini yapın.
  2. Bilimsel değeri yüksek içerikleri çevirin. Bilimetri'de bilimsel değeri yüksek olan içeriklerin çevirilerini yapmaya özen göstermekteyiz. Dolayısıyla çevirilerinizin bilimsel değeri yüksek olan içeriklerden oluşması gerekmektedir. Anlık gelişmelere ve gündeme göre ileride değerini kaybedecek olan içerikleri çevirmekten çekinin. Bunun yerine daha genel, bilimsel değeri yüksek ve önem değeri diğer içeriklerden daha yüksek olan içerikleri çevirmeye çalışın.
  3. Çeviri yapacağınız konuya hakim olduğunuzdan emin olun. Eğer ki kuantum alanında bir çeviri yapacaksanız kuantum alanında bilginiz olduğuna emin olun. Bu alandaki terimleri, güncel gelişmeleri ve son yazıları iyi takip ettiğinizden emin olun.
  4. Çevirinizi güvenilir kaynaklardan yapın. Genellikle bir bilimsel içerik birden fazla yerde farklı başlıklarla tekrar paylaşılacaktır. Bu kaynaklar arasından en güvenilir olanını seçmeye özen gösterin. Bunun için tüm kaynakları taramaya özen gösterin ve bu alanda çalışmalarıyla veya yayınlarıyla tanınan kaynakların çevirilerini yapmaya özen gösterin.
  5. Zenginleştirilmiş çeviri yapıyor olsanız bile ana bir kaynak belirleyin ve içeriğin omurgasını o ana kaynak üzerinden oluşturun. Zenginleştirilmiş çevirilerinizde birden fazla kaynak kullanabilirsiniz ve bu kaynaklardan gerektiği yerde gerekli bilgileri alarak içeriği şekillendirebilirsiniz fakat içeriğin ana omurgasını bir kaynak üzerinden belirlemeniz gerekmektedir.


Sesli İçerik (Podcast) Yayınlama Şartları

Sesli içerik (podcast) yayınlama sistemimiz henüz geliştirme aşamasındadır.

Görüntülü İçerik (Video) Yayınlama Şartları

Görüntülü içerik (video) yayınlama sistemimiz henüz geliştirme aşamasındadır.

Kaynaklar ve İleri Okuma

[1] “Yükseltgenme”, Vikipedi. 20 Haziran 2018. Erişim: 14 Ocak 2023. [Çevrimiçi]. Vikipedi | Arşiv Bağlantısı

Bu içerik en son "14.02.2023 - 17.52 (UTC+3)" tarihinde içeriğin orijinal versiyonu üzerinden güncellenmiştir.
Bu içerik hakkında bir sorun mu var? Raporlamak istediğin durumu/hatayı bizlere iletebilirsin.

Çınar Civan

Bilimetri site kurucusu, idari sorumlu, editör ve yazarı. Bilim alanında içerikler ve makaleler yazıyor. Evrimsel biyoloji ve taksonomi alanında araştırmacı. ORCID ID: 0000-0001-6378-8630 twitter instagram email

Daha yeni Daha eski

İletişim Formu